5s Çizgileri ve Tanımlamalar
5s, tesislerde daha düzenli, temiz ve disiplinli çalışma ortamı sağlamak için yararlanılan ve kolay uygulanabilen bir yöntemdir. Basit yapıda olması tesiste uygulanabilirliğini sağlar.
Bu yöntem beş aşamalı bir tesis yapılandırmasıdır.
Ayıklama: Gerekli ve gereksiz olan malzemeleri ayırın ve konumlandırın
Düzenleme: Her nesneye kalıcı ve uygun bir yer saptayın, kullanım sıklığını gözeterek yerleştirme yapın.
Temizleme: Kirlilik kaynaklarını saptayın. Temizliği planlanan aşamalarla yapın.
Standartlaştırma: Yapılanların devamını sağlamak için, kuralları uygulayın ve denetleyin.
Disiplin: Uygulamaları pekiştirin ve denetleyin.
Ayıklama ( Sort – Seiri )
Tesiste çalışma ortamında, süreci daha iyi düzenlemek için gerekli ve gereksiz olan malzemeleri uygun bir şekilde ayırma ve konumlandırma işlemidir.
Düzenleme ( Set in Order – Seiton )
Her nesneye, kalıcı ve uygun bir yer saptayın, kullanım sıklığını gözeterek yerleştirme yapın.
Zaman kaybı önlenir,
Kalite yükselir,
Ergonomik kullanım sağlanır,
Üretim süreci ile uyumlu,
Gereksiz hareketler azalır,
Iş güvenliği sağlanır.
Önce, büyük hacimli ekipman / makinaların yerleşimi planlanmalı. Zemin çizgileri ve işaretleri boyama işini planlamaya da öncelik vermeli.
Temizleme ( Shine – Seiso )
Kirlilik kaynakları saptanır. ( Bir kroki ile dağılımı dokümana aktarılabilir )
Hangi ekipmanların temizleneceği saptanmalıdır.
Temizlik zamanı ve tekrarlama gerekiyorsa periyodu belirlenir.
Görevlendirme yapılır, kimler hangi ekipmanı temizleyecek, planlanır.
Temizleme usulü saptanır.
Usule uygun araçlar için planlama yapılır.
Malzeme ve araçların amaca / alana uygun olması gereklidir.
Temizlik planlanan aşamalarla yapılır.
Standartlaştırma ( Standardize – Seiketsu )
Bu aşamada amaç yapılanları standartlaştırmak, yapılanların devamını sağlamaktır.
Standartlaştırma Yapılabilecek Konular:
Renkler için standart oluşturma
Zemin rengi / Çizgi rengi / Tanım – istif kutusu rengi
Yerleşim planı
İşaretler için standart oluşturma
Emniyet işaretleri
Makine çevresi, istif kutusu, çalışma sahası, çalışma masası işaretleri Etiketler ve yazılar için standart belirlenmeli.
Ürün tanım / Dolap tanım / Raf tanım
Uyarı yazıları
Disiplin ( Sustain – Shitsuke )
Disiplin adımları uygulamaları pekiştirmek ve denetlemek içindir.
5S Denetimleri
Sorunları saptama, iyi çözümü önerme
Ödül ile ekibi yönlendirme
Uygulamayı hem tüm sahaya yayma hem tüm personele benimsetme.